ANXO, ACADÉMICO

Tiven o privilexio de compartir aulas no instituto de Padrón hai case 50 anos con Anxo Angueira, e sei o tempo que leva regando a semente de Rosalía. De feito, cada vez que vexo atracar a súa dorna no peirao de Rianxo, actívanseme no inconsciente estes versos da padronesa: ¡Qué hinchadiña branca vela / antre os millos corre soa / misteriosa pura estrela! / Dille o vento en torno dela: / Palomiña, ¡voa!, ¡voa! 

     Só por iso, xa merecía ser nomeado académico. Pero, máis alá dos seus méritos, neste momento de ledicia compartida, só me apetece dicir algo máis intempestivo: que a nosa relación máis íntima foi no fútbol. Concretamente no C.D. Unión de Asados. E digo íntima porque el xogaba de estremo e eu de ariete, e quen saiba que é un bo centro á area non mo reprochará. 

     E apetecíame dicir algo intempestivo porque Anxo e eu tamén coincidimos nunha profunda admiración por Manoel Antonio. E sabe mellor ca min que o fillo de dona Pura criticaba os académicos da súa época porque vivían pensando que as súas mortes ían ser un dano irreparable para as nosas Letras, cando o único que facían era anquilosalas. 

      Sei que non será o caso de Anxo. Compartín con el moitos anos de campos embarrados de primeira rexional e de chapradas cantando a José Afonso. E como sigo pensando que onde se ven as grandes persoas é nos pequenos detalles, e fóra dos focos (fóra, diriamos hoxe, das redes sociais), non teño ningunha dúbida de que Anxo estará máis preto daquela descrición de si mesmo que facía Manoel Antonio: o home vulgar que non perdeu a súa personalidade, pero capaz, só coa voz, de facernos vivir unha experiencia poética única.   

     Hai pouco Yolanda Castaño dixo que as nenas galegas estaban máis preto de convertérense en escritoras que as murcianas porque a galega era unha das poucas literaturas do mundo que tiña como referente unha muller. Anxo, que como tamén diría Manoel Antonio, ten modelado un amor a imaxe e semellanza desa muller, entra na Academia, e o C.D. Unión, rosaliano como todos os galegos, ponse de festa: Hinchadiña branca vela. Palomiña, voa!, voa!

     

Xosé Ricardo Losada